Maar liefst zeven keer komt het woord Rijnlands voor in de visie van de werkgevers-organisaties voor de komende jaren. Voor de bonden was het al een vanzelfsprekendheid. De programma’s van de politieke partijen kun je erop screenen als je op 17 maart een verantwoorde keuze wilt maken. Steeds meer economen en bedrijfskundigen zien het als dé toekomst. En menigeen zwemt in die richting zonder de bron te kennen.

Rijnlands is niet de zoveelste organisatie-opleuking. Het is een unieke manier van kijken naar het organiseren van de samenleving – en dus ook van haar instituties. Met de Rijnlandse bril kijk je eerst naar wat georganiseerd moet worden. En pas dan in hoeverre een organisatie daarbij helpt. Logisch. En toch is het een radicale omkering ten opzichte van waaraan we de laatste jaren gewend zijn geraakt. De missie en visie? Die zijn altijd van de organisatie. Opgevallen? Het is diep in ons denken gaan zitten.

Als je Ruth Maas zo hoort is het allemaal niet zo ingewikkeld. De bestuurder van Zorgcentra de Betuwe vraagt zich zelfs af waarom niet iedereen Rijnlands werkt. Het is vooral een kwestie van het maken van een heldere keuze en daar dan ook consistent in blijven. Daarbij moet je vooral goed worden in het oplossen van de ook in een Rijnlands sturingsconcept ruimtschoots optredende dilemma's, zonder in oude gewoontes te vervallen. En natuurlijk blijven oefenen - in het echte leven is elke situatie weer anders.

NEO, voluit heet het boek Nieuw Europees Organiseren, komt opnieuw beschikbaar. Dit in de vorm van een prin-on-demand-versie. Het boek blijft actueel. Zo verwijst Rutger Bregman terecht voor het ontstaan van ons huidige kapitalistische systeem naar de bijeenkomsten in 1947 op de Zwitserse berg Mont Pèlerin. Maar wat hij miste en wel gewoon in NEO staat, is dat daar ook de grondslag voor de Rijnlandse variant werd gelegd.

Er is een studieboek in de maak voor het HBO over Rijnlands organiseren. Het is de hoogste tijd. De uitgever gaat dit najaar een proefexemplaar voorleggen aan een docentenpanel. Het wordt, geheel naar de geest van deze tijd geen dik boek, wel een boek met verwijzingen naar internet, databases met achtergrondartiklen en voorbeelden, films om het verschil te zien, stage- en afstudeerbedrijven, de Rijnlandkaart van Nederland, enzovoort. En met soms niet eenvoudige opdrachten (geen multiple choice), bijvoorbeeld; heeft Rijnlands organiseren nu wel of niet iets te maken met de landspolitiek.

Zo zie je maar weer, mensen zijn een stuk autonomer dan door menigeen was aangenomen. En dat draai je niet meer terug, zo lijkt het. Precies op tijd verscheen Slow Management nummer 47 met negentig pladzijden vol inspriatie over autonomie en systemen, met praktijkvoorbeelden, over vrijheid, met columns van Danielle Brau en met als hoofdartikel: Neemt de autonomie op ons werk sluiperderwijs af? Een nummer om van A tot Z te lezen en onmisbaar voor een gefundeerde mening over dit juist nu zo belangrijke onderwerp.

Tijdens onze opdrachten gedurende  corona vroegen we in zoom-sessies honderden mensen bij verschillende organisaties naar hun beeld van het nieuwe normaal. Alles bij elkaar geeft dat een aardig beeld van wat ons te wachten staat op organistiegebied. Eén van de meest ingrijpende trends lijkt dat de veelgebruikte drie B's van het nieuwe organiseren zich aan het omdraaien zijn. Die B's stonden altijd voor de volgorde Bricks, Bytes, Behavior. Eerst een nieuw ingericht kantoor, dan de elektronica erin en ermee leren werken, en vervolgens de gedragsverandering die erbij hoort.

De afgelopen maanden publiceerden wij weer het een en ander voor een wereld opzoek naar nieuw evenwicht. Een overkoepelend artikel plaatsten we op eigen site onder de kop Naar nieuw evenwicht.  

Op managementsite publiceerden zeven artikelen, terwijl er bij Haagse Beek zo’n twintig webinars bewaard zijn gebleven. Hieronder vind je wat links.

Artikelen op managementsite

It’s the economy, stupid (9.000 lezers)

Nee, het is geen fraai gezicht, het instorten van een wereldorde. Rauwe rellen in de straten, provocerend optreden van het gezag en de hoogste in rang als ordinaire belangenbehartiger die overal olie op vuurtjes gooit die de aandacht kunnen afleiden van zijn falen. Amerika, het land dat zovelen zo lang geïnspireerd heeft, is niet meer. Of hooguit hier en daar. Een nietig virus geeft het laatste zetje. Of anders een volgende gebeurtenis. Het is niet anders.